راهنمای کامل محاسبه و پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو در سال ۱۴۰۴

مفاصا حساب مالیات نقل و انتقال خودرو، مهم‌ترین مدرک برای تعویض پلاک است؛ چرا؟ چون بدون پرداخت آن، تعویض پلاک و انتقال مالکیت خودرو انجام نمی‌شود. فروشنده یا مالک خودرو، باید مالیات نقل و انتقال را قبل از ثبت سند در دفترخانه محاسبه کند و کامل بپردازد. در گذشته، این مالیات در قالب یک هزینه مشخص در دفترخانه پرداخت می‌شد و نیازی به مراحل جداگانه نبود؛ اما طبق قوانین جدید سازمان امور مالیاتی کشور، نحوه محاسبه و پرداخت آن کاملاً تغییر کرده است. این مقاله شامل فرمول محاسبه مالیات نقل و انتقال ماشین، قوانین، اطلاعات نهایی و دقیق ۱۴۰۴، مراحل عملی پرداخت و مالیات انواع خودرو است.

مسئولیت پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو بر عهده کیست؟

طبق دستورالعمل جدید صنف فروشندگان خودرو، از تاریخ یکم شهریور ۱۴۰۳ مسئول پرداخت مالیات خودرو در هر شرایطی، فروشنده یا مالک است. در سال‌های گذشته با توافق بین طرفین در مبایعه‌نامه و در صورت تمایل، خریدار هم می‌توانست این هزینه را بپردازد. با اجرای قانون جدید، این امکان حذف شده است؛ بنابراین، حتی اگر در قرارداد قید شود که خریدار مسئول پرداخت مالیات است، باز هم فروشنده باید هزینه را بپردازد و با ارائه گواهی مفاصا حساب ادعای خود را ثابت کند. هدف از اجرای این قانون، جلوگیری از اختلافات بعدی و انتقال سند ماشین با سرعت بیشتر است.

عوامل مؤثر بر مالیات نقل و انتقال خودرو

برای محاسبه مبلغ مالیات نقل و انتقال خودرو، ۳ عامل اصلی در نظر گرفته می‌شود که تأثیر مستقیم بر میزان پرداختی دارد. این عوامل شامل سال ساخت خودرو، ارزش روز یا قیمت اعلامی سازمان امور مالیاتی و نوع کاربری خودرو است. در ادامه هر کدام از عوامل مؤثر بر مالیات خودرو را با جزئیات بررسی می‌کنیم:

1. مدل و سال ساخت خودرو (خودرو داخلی و خارجی)

یکی از مهم‌ترین معیارهای محاسبه مالیات، سال تولید خودرو است. هرچه خودرو جدیدتر باشد، مبلغ مالیات بیشتری باید برای آن پرداخت شود. به‌عنوان مثال، خودرویی با مدل ۱۴۰۰ نسبت به خودرویی با مدل ۱۳۹۹ مالیات بیشتری دارد. علت این موضوع، ارزش بالاتر خودروهای جدید در بازار و استهلاک کمتر آن‌ها است.

2. ارزش اعلامی سازمان امور مالیاتی یا قیمت خودرو (ارزش روز خودرو)

دومین عامل مؤثر، ارزش روز خودرو است که سازمان امور مالیاتی آن را تعیین می‌کند. این ارزش بر اساس قیمت بازار و نوع خودرو (داخلی یا خارجی) مشخص می‌شود. پس از تعیین ارزش خودرو، نرخ مالیات طبق نوع تولید آن محاسبه می‌شود.

3. کاربری خودرو (عادی، تاکسی، فرسوده، تصادفی)

سومین معیار، نوع کاربری خودرو است. خودروهای سواریِ شخصی که استفاده عادی دارند، مشمول پرداخت کامل مالیات بر اساس ارزش و مدل خودرو هستند. در مورد خودروهای ویژه مثل تاکسی‌ها، خودروهای فرسوده یا تصادفی، معمولاً تخفیف‌هایی در محاسبه مالیات در نظر گرفته می‌شود. برای مثال، نرخ مالیات تاکسی‌ها به‌دلیل ماهیت خدمات عمومی‌شان، کمتر است. همچنین، خودروهای فرسوده نیز با توجه به ارزش پایین و وضعیت فنی نامناسب، مالیات نقل و انتقال کمتری دارند.

فرمول دقیق محاسبه مالیات نقل و انتقال خودرو در سال ۱۴۰۴

برای محاسبه دقیق مبلغ، باید از فرمول محاسبه مالیات خودرو استفاده کنید. سازمان امور مالیاتی، هر سال درصد مشخصی را طبق نوع خودرو (داخلی یا خارجی)، سال ساخت و ارزش روز آن، به‌عنوان مالیات اعلام می‌کند. بنابراین نمی‌توان یک مبلغ ثابت را برای همه خودروها در نظر گرفت. در ادامه، نرخ و محاسبه مالیات نقل و انتقال خودرو در سال ۱۴۰۴ را بررسی می‌کنیم:

مالیات خودروهای تولید داخل

نرخ مالیات برای خودروهای تولید داخل در سال ۱۴۰۴، برابر با ۱٪ از ارزش اعلام‌شده خودرو توسط سازمان امور مالیاتی است. ارزش هر خودرو سالانه از طرف این سازمان مشخص می‌شود و گاهی بسته به مدل، کارکرد و شرایط بازار تغییر می‌کند. بنابراین، قبل از پرداخت، مبلغ دقیق مالیات را از سامانه رسمی سازمان امور مالیاتی یا سایت‌های معتبر مثل قبضینو استعلام بگیرید.

علاوه بر نرخ پایه، کاهش سالانه مالیات برای خودروهای قدیمی‌تر هم در نظر گرفته شده است که در جدول زیر مشاهده می‌کنید:

طبق این جدول، هر چقدر خودرو قدیمی‌تر باشد، مبلغ مالیات نقل و انتقال آن کاهش پیدا می‌کند.

نرخ مالیات نقل و انتقال خودرو وارداتی

در مورد خودروهای خارجی یا وارداتی، نرخ مالیات کمی بیشتر است و باید ۲٪ از ارزش روز ماشین پرداخت شود. علت این تفاوت، ارزش بیشتر و هزینه‌های واردات این خودروها است؛ البته، برای خودروهای وارداتی هم، مثل خودروهای داخلی، تخفیف تدریجی بر اساس سال تولید وجود دارد.

در جدول زیر، جزئیات مربوط به مالیات خودروهای لوکس و خارجی در سال ۱۴۰۴ را مشاهده می‌کنید:

مالیات نقل و انتقال خودروهای ویژه

علاوه بر خودروهای معمولی، سایر وسایل نقلیه هم مشمول مالیات نقل و انتقال می‌شوند؛ از جمله خودروهای خدماتی مثل تاکسی‌ها و خودروهای صفر (چه داخلی و چه خارجی). نرخ مالیات برای این دسته از وسایل نقلیه با توجه به نوع کاربری و منبع تولیدشان متفاوت است.

مالیات نقل و انتقال تاکسی‌ها چگونه محاسبه می‌شود؟

نرخ مالیات تاکسی‌ها بر اساس نوع ساخت خودرو (داخلی یا خارجی) تعیین می‌شود. تاکسی‌هایی که تولید داخل هستند، ۱٪ از ارزش روز آن‌ها به‌عنوان مالیات در نظر گرفته می‌شود. همچنین، مالیات نقل و انتقال تاکسی‌های وارداتی مثل تویوتا پریوس یا هیوندای النترا که از خارج کشور وارد می‌شوند، ۲٪ ارزش روز آن‌ها است.

نرخ مالیات نقل و انتقال خودرو صفر چقدر است؟

مالیات نقل و انتقال خودروهای صفر داخلی، ۱٪ از ارزش معاملاتی و قیمت فروش کارخانه است. به زبان ساده‌تر، اگر خودرو را مستقیم از کارخانه تحویل بگیرید، مالیات آن بر پایه قیمت مصوب همان کارخانه محاسبه می‌شود؛ اما مبنای محاسبه مالیات خودروهای صفر خارجی، متفاوت است. در این حالت، مجموع ارزش گمرکی خودرو و حقوق ورودی ماشین خارجی، مبنای محاسبه مالیات قرار می‌گیرد. مالیات خودروهای صفر توسط گروه خودروسازی پرداخت می‌شود اما اگر پس از خرید، قصد فروش آن را داشته باشید، باید مالیات نقل و انتقال را بپردازید.

جدول محاسبه دستی مالیات نقل و انتقال خودرو

سازمان امور مالیاتی کشور در اسفند ۱۴۰۳، جدول نرخ مالیات نقل و انتقال خودرو را برای سال ۱۴۰۴ منتشر کرد. در این جدول، نرخ مالیاتی برای انواع خودروهای داخلی و خارجی با توجه به ارزش اعلامی آن‌ها مشخص شده‌ است.

در جدول زیر، مالیات نقل و انتقال خودرو در سال ۱۴۰۴ را برای چند مدل پرفروش داخلی مشاهده می‌کنید: (این جدول بر اساس مأخذ محاسبه مالیات که هر ساله از طرف سازمان امور مالیاتی کشور تعیین می‌شود، تدوین شده است.)

راهنمای گام‌به‌گام پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو حضوری و آنلاین

برای پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو، ابتدا باید ارزش خودرو و مقدار مالیات را به شکل آنلاین، استعلام بگیرید و سپس برای پرداخت آن، اقدام کنید.

در مرحله دوم، مالیات تعیین‌شده را حضوری یا با استفاده از سامانه‌های الکترونیکی مثل قبضینو پرداخت کنید. در روش حضوری، باید به ادارات مالیاتی یا دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کنید تا پس از ثبت اطلاعات، مبلغ پرداخت شود. در آخرین مرحله، نوبت به دریافت کد رهگیری، تأییدیه پرداخت مالیات و انتقال سند می‌رسد.

مرحله اول: استعلام آنلاین ارزش و میزان مالیات

برای استعلام آنلاین مالیات نقل و انتقال خودرو می‌توانید از طرقی سامانه my.tax.gov.ir یا قبضینو اقدام کنید. در روش اول کافیست وارد سامانه شوید و به ترتیب بخش خدمات الکترونیکی و سپس استعلام و پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو را انتخاب کنید. با درج مشخصات خودرو و مالک، می‌توانید استعلام مالیات را بگیرید.

برای استعلام از طریق قبضینو هم ابتدا باید وارد سایت یا اپلیکیشن آن شوید و طبق مراحل زیر پیش بروید:

روی گزینه «خودرو و موتور» کلیک کنید؛ (برای راحتی بیشتر می‌توانید، روی گزینه «مالیات انتقال خودرو» در بخش خدمات پرکاربرد کلیک کنید)

با ورود به خدمات خودرو و موتور، روی گزینه «مالیات انتقال خودرو» کلیک کنید؛

برای محاسبه مالیات نقل و انتقال ماشین، شماره پلاک و کد ملی مالک را وارد کنید؛

پس از وارد کردن شماره موبایل و دریافت پیامک، رمز یک‌بارمصرف را وارد کنید؛

برای هر پلاک باید مبلغ 55.000 تومان بابت استعلام مالیات نقل و انتقال بپردازید؛

پس از پرداخت هزینه استعلام، میزان مالیات برای شماره پلاک ثبت‌شده، نمایان می‌شود.

مرحله دوم: پرداخت مالیات از طریق سامانه‌های الکترونیک یا حضوری

برای پرداخت مالیات نقل و انتقال می‌توانید از طریق سامانه my.tax.gov.ir یا قبضینو اقدام کنید. در هر دو صورت، رسید پرداخت را نزد خود نگه دارید و یک نسخه را هم به خریدار خودرو تحویل دهید.

اگر به هر دلیلی امکان استعلام آنلاین ندارید، به یک دفتر پیشخوان دولت یا اسناد رسمی مراجعه کنید و مدارک هویتی و اسناد خودرو (مانند برگ سبز، سند مالکیت و بیمه‌نامه) را ارائه دهید. کارکنان این مراکز می‌توانند مالیات نقل و انتقال خودرو را برای شما پرداخت کنند.

مرحله سوم: دریافت کد رهگیری و تاییدیه پرداخت

پس از استعلام و پرداخت مالیات انتقال خودرو یک کد رهگیری و تأییدیه پرداخت برای شما صادر می‌شود که باید روی رسید پرداخت درج شده باشد. اگر آنلاین پرداخت کنید، به این اطلاعات دسترسی دارید، اما اگر به شکل حضوری برای پرداخت مالیات نقل و انتقال خود اقدام کنید، از فردی که مراحل پرداخت را برایتان انجام می‌دهد، بخواهید که پرینت رسید پرداخت و این اطلاعات را در اختیارتان قرار دهد. زیرا در زمان تعویض پلاک باید کد رهگیری و تأییدیه پرداخت را ارائه دهید.

پرداختِ به‌موقع مالیات، ضامن انجام معاملات!

پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو، یکی از مراحل اصلی و الزامی در انتقال سند است. همان‌طور که مطالعه کردید، این مالیات در واقع، نوعی تسویه حساب با سازمان امور مالیاتی است و بدون پرداخت آن، هیچ سند خودرویی منتقل نمی‌شود. در ضمن، تأخیر یا پرداخت نکردن این مالیات باعث تعویق در انتقال سند، جریمه مالی و حتی باطل شدن معامله می‌شود. با ورود به سامانه قبضینو، مبلغ مالیات خودرو را آنلاین استعلام بگیرید و پرداخت کنید. البته، این خدمت فقط یکی از ده‌ها خدمات قبضینو است که شامل خلافی، عوارض سالیانه و سایر خدمات خودرویی هم می‌شود.