همه چیز درباره پلاک منطقه آزاد و روش‌های تبدیل آن به پلاک ملی

شاید به این فکر کنید که سکونت در مناطق آزاد مزایای بی‌شماری مانند رونق اقتصادی، استفاده از خودروهای لوکس و خرید خودروهای وارداتی بدون پرداخت عوارض گمرکی را پیش پای شما قرار می‌دهد. اگرچه این موضوع درست است؛ اما نباید فراموش کنید که ساکنین مناطق آزاد برای تردد در دیگر مناطق کشور با مشکل روبه‌رو می‌شوند. اگر راه‌حلی برای حل مشکل پیدا نکنند، باید همیشه در محدوده به خصوص رانندگی کنند و اجازه خروج خودرو از محدوده را ندارند. دولت برای رفع چالش مالکان خودروهای وارداتی، طرح تبدیل پلاک آزاد به ملی را در  ۱۲ بهمن ماه ۱۴۰۱ مطرح کرد؛ اما سوالی که مطرح می‌شود این است که شرایط و مدارک تبدیل پلاک گذر منطقه آزاد به ملی چیست و آیا این طرح به مرحله اجرا رسیده است؟ برای پاسخ به این سوالات پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این مطلب همراه قبضینو باشید.

منطقه آزاد کجاست؟

کیش، بانه، ارس، انزلی، چابهار، اروند، ماکو، قصر شیرین و مریوان به عنوان مناطق آزاد ایران شناخته می‌شوند. منطقه آزاد به محدوده‌ای گفته می‌شود که در آن قوانین گمرکی، صادرات و واردات و قیمت کالاها متفاوت است. در واقع تمامی افراد می‌توانند کالایی مانند خودرو را بدون پرداخت هزینه بابت مالیات و گمرک، به کشور وارد یا از کشور خارج کنند.

پلاک منطقه آزاد چیست؟

به شماره پلاکی که از حروف و اعداد مشخصی تشکیل شده و تنها برای خودروهای مناطق آزاد تجاری، صنعتی و اقتصادی صادر می‌شود، پلاک منطقه آزاد گفته می‌شود. خودروهایی که این نوع پلاک را دارند، اجازه تردد در سایر مناطق کشور را ندارند و صرفا می‌توانند در محدوده‌های خاصی تردد داشته باشند. در نظر داشته باشید که این نوع پلاک‌ها برای خودروهای پلاک موقت یا ملی صادر نمی‌شوند. 

چالش‌های تردد با خودروهای پلاک آزاد

رانندگی با خودروهای لوکس و ورود آن به کشور بدون پرداخت مالیات و عوارض گمرکی آرزوی دست‌نیافتنی اغلب رانندگان است. با این حال شما می‌توانید در مناطق آزاد از این نوع خودروها برای تردد استفاده کنید. در ادامه به محدودیت‌هایی اشاره می‌کنیم که باعث می‌شوند تا اغلب افراد برای عبور و مرور با مشکل روبه‌رو شوند.

• خودروهای پلاک منطقه آزاد، اجازه خروج از محدوده تردد را ندارند و صرفا می‌توانند در مناطق آزاد از خودروی خود استفاده کنند؛
• بی‌توجهی به قانون و خارج کردن خودرو از منطقه آزاد، مشکلات زیادی هم‌چون توقیف خودرو و جریمه شدن راننده را در پی دارد؛
• دریافت مجوز عبور بدون ارائه کارت‌های مخصوص صادرشده از کانون جهان‌گردی و اتومبیل‌رانی جمهوری اسلامی ایران امکان‌پذیر نیست؛
• کلیه خودروهای پلاک منطقه آزاد مدت زمان محدودی در سال اجازه خروج از محدوده خود را دارند.

بیشتر بخوانید: صفر تا صد استعلام خودرو توقیفی و مراحل ترخیص خودرو از پارکینگ

مجوز تردد در کشور

احتمالا از اطرافیان خود شنیده‌اید که برای عبور و مرور در کشور نیاز به دریافت کارت دوپاساژ، تربیتیک یا دیپیتیک دارید. در این قسمت قصد داریم به شما بگوییم که این مجوز‌ها چه هستند.

• دفترچه کارنه دوپاساژ

در اغلب موارد افراد به دنبال راهی هستند تا بتوانند بدون پرداخت هزینه بابت گمرک و مالیات کالایی مانند خودرو را وارد کشور کنند. کارت کارنه‌ دوپاساژ یک سند گمرکی است که به شما این امکان را می‌دهد تا بتوانید وسیله‌نقلیه خود را بدون پرداخت مبلغی بابت گمرک به صورت موقت از مرز وارد کنید. حداکثر اعتبار این دفترچه یک سال است و بعد از آن نیاز به تمدید مجدد دارد.

• کارت تربیتیک 

یک سند گمرکی است که کلیه رانندگان باید آن را برای ورود و خروج کالا به گمرک ارائه کنند تا بتوانند بدون پرداخت هزینه تردد داشته باشند. 

نکته: در نظر داشته باشید با انجام تخلف، به جز پرداخت جریمه نقدی، اجازه واردات خودرو لوکس به داخل مناطق آزاد را ندارید که این می‌تواند محدودیت زیادی را بر سر راه شما بگذارد.

شرایط تبدیل پلاک آزاد به ملی

احتمالا می‌دانید که پلاک منطقه آزاد، محدودیت‌هایی برای تردد پیش پای افراد می‌گذارد. به همین دلیل بسیاری از رانندگان تمایل دارند نسبت به تبدیل پلاک منطقه آزاد به ملی اقدام کنند. برخلاف اینکه برای ورود خودرو به منطقه آزاد از پرداخت عوارضی گمرکی معاف هستید، باید برای تبدیل پلاک های منطقه آزاد به ملی هزینه‌ای را پرداخت کنید تا بتوانید بدون محدودیت از خودروی خود در سایر مناطق کشور نیز استفاده کنید.

• پرداخت هزینه تبدیل پلاک پس از کارشناسی خودرو
• پرداخت مبلغ حقوق ورودی گمرک و سود بازرگانی
• تسویه کلیه مبالغ مربوط به عوارض خودرو

مدارک مورد نیاز برای تبدیل پلاک آزاد به ملی

• ارائه مدارک پرداخت عوارض گمرکی
• مدارک مالک خودرو مانند کارت ملی و شناسنامه
• مدارک خودرو مثل سند فروش مزایده‌ای و برگه کمپانی
• ارائه سند و تاییدیه گمرکی صادر‌شده از سمت سامانه گمرک
• همراه داشتن وکالت‌نامه رسمی معتبر برای نمایند قانونی مالک خودرو

بیشتر بخوانید: مدارک خودرو؛ از کارت خودرو تا سند خودرو (برگ سبز خودرو)

هزینه تبدیل پلاک منطقه آزاد به پلاک ملی چقدر است؟

کلیه خودروهایی که قبل از تصویب قانون جدید تبدیل پلاک منطقه آزاد به ملی در تمام مناطق تجاری تردد داشته‌اند، باید مبلغ بدهی و عوارضی مربوط به سود بازرگانی و حقوق گمرکی را پرداخت کنند تا مجوز پلاک‌گذاری برایشان صادر شود. تفاوتی ندارد به دنبال هزینه تبدیل پلاک منطقه آزاد قشم به پلاک ملی هستید یا می‌خواهید هزینه تبدیل پلاک منطقه آزاد انزلی به پلاک ملی را به دست آورید. در لیست زیر می‌توانید هزینه کلی تبدیل پلاک منطقه آزاد را مشاهده کنید. 

• هزینه حقوقی گمرکی حدود ۴٪ ارزش گمرکی خودرو + سود بازرگانی است.
• مالیات و عوارض واردات خودرو برابر است با مجموع ارزش گمرکی + حقوق ورودی
• تعیین هزینه تعویض پلاک منطقه آزاد به ملی بر اساس ارزش خودرو
• پرداخت و تسویه کل مبلغ خلافی خودرو 

چرا افراد تمایل دارند تا پلاک آزاد را به ملی تبدیل کنند؟

از یک سو پایین بودن هزینه واردات خودروی خارجی، معافیت از پرداخت هزینه‌های مالیاتی و گمرکی و از سوی دیگر محدودیت تردد در مناطق آزاد تجاری و اقتصادی باعث شده تا بیشتر افراد تمایل داشته باشند پلاک منطقه آزاد خودرو خود را به ملی تبدیل کنند. نبود روش آسان برای انجام این کار، باعث شده تا اغلب افراد به استفاده از روش‌های غیر قانونی روی بیاورند. از این رو دولت برای کاهش مشکلات این‌ چنینی، وارد کردن خودرو خارجی کارکرده به بازار خودرو و خرید و فروش ماشین، پیشنهاد پلاک‌‌گذاری خودروهای منطقه آزاد را مطرح کرده است. سوال اینجا است که آیا طرح تبدیل پلاک آزاد به ملی به مرحله تصویب رسیده است یا خیر. برای پاسخ به این سوال، ادامه مطلب را مطالعه کنید.

نکته: برای آشنایی با روش استعلام خلافی خودرو کیش کلیک کنید.

آیا طرح تبدیل پلاک منطقه آزاد به ملی در ۱۴۰۲ اجرا می‌شود؟

خیر؛ حدود ۳ ماه از پیشنهاد دولت سیزدهم برای وارد کردن خودروهای خارجی به بازار خودروی کشور می‌گذرد. تا چندی پیش خبری در خصوص عدم پلاک‌گذاری خودروهای منطقه آزاد به ملی منتشر شده بود. به نقل از دیجیاتو، ورود خودروهای وارداتی و لوکس قدیمی به بازار خودرو می‌تواند جلوی افزایش غیر اصولی قیمت خودرو را بگیرد. هم‌چنین باعث بالا رفتن عرضه در بازار خودرو شود؛ اما به راستی اجرای این طرح تمام مشکلات موجود در بازار ایران را رفع می‌کند؟ قطعا خیر، با واردات خودروهای منطقه آزاد، مشکل بازار خودرو ایران رفع نمی‌شود و نیاز است تا واردات خودرو از راه دیگر نیز انجام شود.

برخلاف دیدگاه عمومی، بدون پرداخت ارز به خارج از کشور، امکان ورود خودرو کارکرده از منطقه آزاد به داخل کشور وجود ندارد. از طرفی باید تمام خودروهای کارکرده منطقه آزاد باید با خودروهای جدید خارجی جایگزین شوند که این نیز هزینه‌بر است. در نتیجه تا زمان رفع این مشکل ارزبری در واردات خودرو، امکان اجرای طرح تبدیل پلاک منطقه آزاد به ملی وجود ندارد.

نکته: سالیانه خودروهای آمریکایی و انگلیسی زیادی در محدوده منطقه آزاد در حال تردد هستند. طبق مصوبه جدید دولت، امکان تردد این خودروها در خارج از این مناطق وجود ندارد و تحت هیچ شرایطی نمی‌توانند نسبت به دریافت پلاک ملی اقدام کنند. 

نتیجه‌‌‌گیری

در این مطلب از وبلاگ قبضینو در خصوص پلاک آزاد، شرایط و مدارک مورد نیاز برای تبدیل پلاک منطقه آزاد به ملی صحبت کردیم. اگر می‌خواهید با خودرو پلاک آزاد خود در خارج از محدوده منطقه آزاد تردد داشته باشید، باید بدانید که تنها یک بار در سال امکان انجام این کار وجود دارد. برخلاف خبرهای ضد و نقیض منتشرشده، دولت با پیشنهاد تبدیل پلاک منطقه آزاد به ملی موافقت نکرده است. اگر به هر دلیل از منطقه آزاد خارج شدید، باید در انتظار جریمه خود و توقیف خودرو باشید. در نتیجه توصیه می‌کنیم از انجام این کار پرهیز کنید. در آخر نباید فراموش کنید که اگر طرح تبدیل پلاک آزاد به ملی به مرحله اجرا برسد، قیمت خودروهای وارداتی با افزایش ناگهانی روبه‌رو خواهد شد و نیاز است هزینه زیادی را برای دریافت مجوز تردد پرداخت کنید.