راهنمای تمدید گواهینامه رانندگی: مدارک، مراحل و قوانین جدید ۱۴۰۴

شاید برایتان جالب باشد بدانید که در سال ۱۴۰۴، قوانین جدیدی برای تمدید گواهینامه رانندگی در نظر گرفته شده است که همه رانندگان باید رعایت کنند. طبق این تغییرات، مدت اعتبار برخی از گواهینامه‌ها به‌ویژه برای رانندگان بالای ۷۰ سال کوتاه‌تر شده و انجام معاینات پزشکی برای تمدید گواهینامه نیز از اهمیت بیشتری نسبت به قبل برخوردار است. 

مراحل تمدید گواهینامه (مراجعه حضوری، انجام معاینات پزشکی و پرداخت هزینه) از طریق دفاتر پلیس +۱۰ ساده‌تر شده است، اما تاخیر در انجام این کار، منجر به اعمال جریمه دیرکرد تمدید گواهینامه می‌شود. در کنار این تغییرات، هزینه‌های مربوط به تمدید گواهینامه رانندگی ۱۴۰۴ شامل هزینه معاینه، فیش‌های بانکی و خدمات پستی نیز به‌روزرسانی شده‌اند. اگر تاریخ گواهینامه‌تان رو به پایان است، با ما همراه شوید تا در این راهنمای قدم‌به‌قدم تمام مدارک تمدید گواهینامه، مراحل، هزینه‌ها و حتی جریمه دیرکرد تمدید گواهینامه را به شما معرفی کنیم.

مدت اعتبار گواهینامه و بهترین زمان تمدید آن

طبق قوانین راهور، مدت اعتبار گواهینامه به طور معمول ۱۰ سال است. این قانون برای افراد بالای ۷۰ سال و کسانی که بیماری خاصی دارند، کمی متفاوت است؛ به این شکل که برای افرادی با سن ۶۵ تا ۷۵، اعتبار گواهینامه ۵ سال است و در سنین بالاتر تا ۲ سال هم کاهش می‌یابد.

پیشنهاد کارشناسان راهور به رانندگانی که قصد تمدید گواهینامه خود را دارند، این است که راننده‌ها حدود یک ماه قبل از پایان اعتبار گواهینامه برای تمدید اقدام کنند. اقدام به تمدید اعتبار پیش از موعد، از دردسرهای جریمه دیرکرد تمدید گواهینامه جلوگیری می‌کند. طبق ماده ۱۶ آیین‌نامه راهور «دارنده گواهینامه موظف است ظرف یک ماه پیش از پایان مهلت مقرر، برای تجدید، تمدید مدت اعتبار یا تعویض آن به گواهینامه معادل به راهنمایی و رانندگی مراجعه کند.»

شرایط عمومی و مدارک لازم برای تمدید گواهینامه

هنگام تمدید گواهینامه، علاوه بر ارائه مدارک لازم، باید به شرایط عمومی لازم هم توجه کنید. شرایط لازم برای تمدید گواهینامه رانندگی عبارت‌اند از:

• داشتن گواهینامه رانندگی منقضی یا نزدیک به اتمام اعتبار؛
• عدم تغییر ماهیت و کاربری وسیله نقلیه (خودروهای سنگین نیاز به تغییر گواهینامه دارند)؛
• انجام معاینات پزشکی نزد پزشک معتمد راهور (به‌ویژه برای افراد بالای ۷۰ سال یا دارای بیماری خاص)؛
• مراجعه حضوری به دفاتر پلیس +۱۰.

برای تمدید گواهینامه رانندگی به چه مدارکی نیاز داریم؟

هنگام تمدید گواهینامه، باید حتماً مدارک موردنیاز را همراه خود داشته باشید؛ چرا که رانندگی با کارت منقضی شده یا نداشتن مدارک لازم منجر به جریمه دیرکرد تمدید گواهینامه می‌شود. توجه داشته باشید که ناقص بودن مدارک، باعث افزایش هزینه تمدید گواهینامه ۱۴۰۴ و طولانی‌تر شدن مراحل آن می‌شود؛ چرا که پس از تکمیل مدارک دوباره باید به این مراکز مراجعه و بخشی از هزینه‌ها را دوباره پرداخت کنید.

فهرست مدارک لازم برای تمدید گواهینامه رانندگی در سال ۱۴۰۴ به ترتیب زیر است:

• اصل و کپی کارت ملی (پشت و رو)؛
• اصل و کپی شناسنامه (کپی صفحه توضیحات درصورت وجود توضیحات)؛
• اصل گواهینامه قبلی (رسید استعلام اعتبار درصورت مفقودی یا ارائه گواهینامه المثنی منقضی‌شده)؛
• آدرس دقیق محل سکونت به همراه کد پستی ده‌رقمی؛
• مدرک گروه خونی معتبر (کارت پایان خدمت برای آقایان)؛
• عکس بیومتریک جدید (در دفاتر پلیس +۱۰ گرفته می‌شود)؛
• نتیجه معاینات پزشکی (معاینه چشم برای همه متقاضیان و معاینه شنوایی برای متقاضیان بالای ۷۰ سال)؛
• گواهی عدم اعتیاد (به‌ویژه برای متقاضیان گواهینامه پایه اول).

راهنمای گام به گام تمدید گواهینامه رانندگی در ۱۴۰۴

قبل از شروع مراحل تمدید گواهینامه، ابتدا حتماً تاریخ انقضای آن را کنترل کنید. بهتر است مدارک موردنیاز را هم آماده کنید تا در طول فرآیند مشکلی ایجاد نشود. برای افراد بالای ۷۰ سال، پیشنهاد می‌کنیم زمان و هزینه لازم برای انجام معاینات ویژه پزشکی در نظر گرفته شود.

برای تمدید گواهینامه رانندگی در سال ۱۴۰۴، به ترتیب زیر عمل کنید:

1. به همراه مدارکی که معرفی کردیم، به یکی از دفاتر پلیس +۱۰ مراجعه کنید (قبل از مراجعه می‌توانید با مراجعه به سامانه نوبت‌دهی و انتخاب گزینه ورود به سامانه نوبت‌دهی دفاتر پلیس +۱۰، اقدام به دریافت نوبت کنید)؛
2. از کارشناس بخواهید فرم تمدید گواهینامه را برای تکمیل اطلاعات به شما ارائه کند؛
3. اثر انگشت و عکس بیومتریک خود را ثبت کنید؛
4. رسید گواهی موقت را دریافت کنید؛
5. به پزشک معتمد راهور برای انجام معاینات پزشکی مانند معاینه چشم، گوش و … مراجعه کنید؛
6. نتیجه معاینه در سامانه ثبت و به پرونده شما اضافه می‌شود؛
7. هزینه‌های خدمات پلیس+۱۰، معاینات پزشکی و چاپ گواهینامه جدید را پرداخت کنید؛
8. پس از ثبت درخواست تمدید گواهینامه در سامانه راهور، گواهینامه جدید معمولاً پس از ۱۰ روز کاری ارسال می‌شود و در این مدت شما می‌توانید برای پیگیری گواهینامه از پست اقدام کنید.

هزینه‌ها، جرایم و عواقب عدم تمدید گواهینامه

عدم تمدید به‌موقع گواهینامه می‌تواند عواقب جدی و هزینه‌های زیادی را برای شما به دنبال داشته باشد که عبارتند از:

• بر اساس ماده ۱۰ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، رانندگی با گواهینامه‌ منقضی‌شده تخلف محسوب شده و جریمه نقدی دارد؛
• درصورت تکرار تخلف رانندگی با گواهینامه نامعتبر، پلیس راهور حق توقیف خودرو را دارد؛
• شرکت‌های بیمه درصورت تصادف با گواهینامه فاقد اعتبار، خسارت را پرداخت نمی‌کنند و در برخی نیز شرایط ممکن است از راننده درخواست استرداد خسارت داشته باشند؛
• اگر بیش از ۵ سال از انقضا گذشته باشد، گواهینامه شما باطل است و باید تمام مراحل از صفر (آزمون آیین‌نامه و شهری) را دوباره طی کنید.

هزینه تمدید گواهینامه ۱۴۰۴ چقدر است؟

هزینه تمدید گواهینامه، طبق آخرین تعرفه اعلام‌شده از طرف دفاتر خدمات الکترونیک و پلیس راهور به ترتیب زیر است:

جریمه دیرکرد تمدید گواهینامه رانندگی

پلیس راهور اعلام کرده است که جریمه رانندگی با گواهینامه منقضی‌شده بین ۳۰۰ تا ۴۵۰ هزار تومان است. از طرفی به ازای هر یک سال تاخیر در تمدید گواهینامه، ۳۰ هزار تومان به مبلغ خدمات دفاتر پلیس +۱۰ و بین ۵۰ تا ۷۰ هزار تومان به مبلغ جریمه اضافه می‌شود.

عواقب عدم تمدید گواهینامه رانندگی و تاثیر آن بر بیمه شخص ثالث

طبق ماده ۳ قانون بیمه اجباری خسارات واردشده به شخص ثالث، در صورتی که راننده فاقد گواهینامه معتبر باشد، شرکت بیمه پس از پرداخت خسارت، حق رجوع به راننده مقصر را دارد؛ یعنی اگر هنگام تصادف، گواهینامه منقضی شده باشد، بیمه هیچ خسارتی پرداخت نمی‌کند و حتی مبلغ خسارت را هم از شما پس می‌گیرد.

تمدید نکردن گواهینامه در زمان مقرر مشکلات قانونی نیز برای شما به همراه دارد. از نظر قانونِ رسیدگی به تخلفات رانندگی، شرایط راننده‌ای که با گواهینامه منقضی‌شده رانندگی کند با فردی که گواهینامه ندارد، یکسان است و هردو متخلف محسوب می‌شوند.

جریمه رانندگی با گواهینامه تاریخ گذشته

اگر شما هم تجربه رانندگی با گواهینامه تاریخ گذشته را داشته باشید، می‌دانید که با زیر پا گذاشتن قوانین راهنمایی و رانندگی (رانندگی با گواهینامه بدون اعتبار) جریمه می‌شوید. این مبلغ جریمه توسط پلیس یا دوربین‌های هوشمند برای شما ثبت خواهد شد. پس بهتر است نسبت به تمدید گواهینامه تاریخ گذشته اقدام کنید.

البته باید این نکته را در نظر داشته باشید که جرائم برای فردی که به سن قانونی نرسیده یا به هر دلیلی گواهینامه ندارد، متفاوت است با شخصی که با گواهینامه تاریخ گذشته رانندگی می‌کند. در جدول زیر می‌توانید متوجه تفاوت هزینه‌ها شوید.

برای آشنایی با سایر تخلفات رانندگی و میزان تعرفه آن‌ها می‌توانید نگاهی به جدول جرائم رانندگی بیندازید. 

نکات مهم تمدید گواهینامه‌های خاص

برخی از گواهینامه‌ها، با توجه به شرایط سنی راننده، نوع وسیله نقلیه یا بین‌المللی بودن، قوانین متفاوتی نسبت به گواهینامه‌های عادی دارند. آگاهی از تفاوت‌های انواع گواهینامه رانندگی به شما کمک می‌کند تا بدون بروز مشکل در مراحل اداری یا معاینه پزشکی، گواهینامه رانندگی خود را تمدید کنید.

طبق بخشنامه جدیدی که از طرف پلیس راهور در سال ۱۴۰۴ اعلام شده است، به‌روزرسانی گواهینامه‌های خاص در سال جدید به شرح زیر است:

• شرایط جدید معاینات پزشکی و مدت اعتبار برای تمدید گواهینامه افراد بالای ۷۰ سال؛
• تغییرات در دفعات معاینه و مدارک حرفه‌ای برای تمدید گواهینامه‌های پایه ۱ و ۲؛
• نحوه تمدید و مدارک مورد نیاز برای رانندگی در خارج از کشور برای تمدید گواهینامه رانندگی بین‌المللی.

تمدید گواهینامه افراد بالای ۷۰ سال

یکی از مهم‌ترین تغییرات مقررات تمدید گواهینامه رانندگی در سال ۱۴۰۴، مربوط به رانندگان بالای ۷۰ سال است. مدت اعتبار گواهینامه برای افراد بالای ۷۰ سال از ۱۰ سال به ۲ تا ۵ سال کاهش یافته است؛ به این صورت که:

• اعتبار گواهینامه برای افراد با سن ۷۰ تا ۷۵، حداکثر ۵ سال است؛
• اعتبار گواهینامه برای افراد با سن ۷۵ تا ۸۰، حداکثر ۳ سال است؛
• اعتبار گواهینامه برای افراد بالای ۸۰ سال، حداکثر ۲ سال است؛

انجام معاینات پزشکی سالانه نیز برای این افراد اجباری است. این معاینه شامل معاینات بینایی، شنوایی، واکنش حرکتی و سلامت ذهنی است که حتما باید توسط پزشک معتمد نیروی انتظامی انجام و تأیید شود.

نکته: رانندگانی که دچار ضعف بینایی یا حرکتی باشند و نتیجه معاینه نیز این موضوع را تأیید کند، تنها مجاز به تمدید گواهینامه برای خودروهای سبک یعنی پایه ۳ هستند.

نکات مهم تمدید انواع گواهینامه‌ها (پایه ۱ و ۲)

تغییرات قوانین تمدید گواهینامه برای متقاضیان گواهینامه پایه یک با پایه دو کمی متفاوت است. در جدول زیر تمام نکات مهم مربوط به تمدید گواهینامه‌های پایه ۱ و ۲ را برای شما آماده کرده‌ایم.

تمدید گواهینامه رانندگی بین‌المللی

قبل از هر چیز باید بدانید که گواهینامه بین‌المللی قابل تمدید نیست و برای استفاده دوباره از مزایای آن باید برای صدور گواهینامه جدید درخواست بدهید. مهم‌ترین شرط دریافت گواهینامه بین‌المللی جدید این است که گواهینامه ایرانی شما حتماً دارای اعتبار کافی باشد (حداقل یک ماه و سه روز برای گواهینامه بین‌المللی با اعتبار یک‌ساله).

اعتبار گواهینامه بین‌المللی معمولاً بین ۱ تا ۳ سال است. هزینه‌ها، فرمت و زبان گواهینامه بین‌المللی متفاوت است؛ بنابراین بهتر است قبل از شروع سفر، شرایط دریافت گواهینامه در کشور مقصد را بررسی کنید.

مدارک لازم برای دریافت گواهینامه بین‌المللی جدید عبارت‌اند از:

• اصل گواهینامه رانندگی دارای اعتبار جمهوری اسلامی ایران؛
• کارت ملی و شناسنامه یا گذرنامه یا کپی صفحه اول گذرنامه؛
• یک قطعه عکس تمام رخ (۴×۳) با پس‌زمینه روشن؛
• تکمیل فرم درخواست صدور گواهینامه بین‌المللی.

نتیجه گیری: تمدید به‌موقع، بدون جریمه، بدون دردسر

با توجه به افزایش هزینه تمدید گواهینامه ۱۴۰۴ و اعمال جریمه دیرکرد تمدید گواهینامه برای تاخیرهای طولانی، توصیه می‌کنیم حداکثر یک ماه پیش از انقضای اعتبار گواهینامه، برای تمدید آن اقدام کنید تا از پرداخت جریمه، معطلی یا حتی ابطال گواهینامه در امان باشید!

در این مقاله گفتیم که رانندگان با سن بیشتر از ۷۰ باید توجه ویژه‌ای به معاینات پزشکی تمدید گواهینامه داشته باشند. طبق دستورالعمل جدید پلیس راهور، مدت اعتبار گواهینامه این گروه سنی کاهش یافته و انجام معاینات سالانه الزامی است. بنابراین، پیگیری منظم وضعیت سلامت و تمدید به‌موقع می‌تواند از بروز محدودیت یا لغو گواهینامه جلوگیری کند.

به یاد داشته باشید که تمدید به‌موقع گواهینامه نه‌تنها از نظر قانونی ضروری است، بلکه از بروز مشکلات بیمه‌ای و مالی نیز پیشگیری می‌کند.