حداقل و حداکثر سرعت مجاز در کشور!

مقدار هیجان و آدرنالینی که در رانندگی با سرعت بالا وجود دارد، معمولاً با پرواز کردن مقایسه می‌شود. همین احساسات کاذب باعث می‌شوند که بعضی‌ها بدون توجه به حداقل یا حداکثر سرعت مجاز، تخت‌گاز رانندگی کنند. متأسفانه، غفلت از قانون در این زمینه فقط به یک جریمه نقدی ختم نمی‌شود. عبور از سرعت مجاز در مسیرهای درون‌شهری یا بیرون شهری، گاهی با تصادف‌های مرگبار و صدمات جبران‌ناپذیر همراه هستند.

نکته مهم اینجاست که بسیاری از رانندگان به‌دلیل آشنا نبودن با قوانین، ناخواسته از سرعت قانونی عبور می‌کنند. در این مطلب از قبضینو به سرعت‌های مجاز در معابر مختلف می‌پردازیم تا دیگر ناخواسته از خط قرمزها عبور نکنید!

سرعت مجاز در معابر درون شهری

رانندگی در داخل شهر، یعنی عبور از خیابان‌ها، بزرگراه‌ها، تقاطع‌ها و کوچه‌های مختلف. به همین دلیل است که قوانین سرعت در بخش‌های مختلف شهری متفاوت هستند. رعایت سرعت مجاز داخل شهر هم برای امنیت راننده است و هم دیگران. در ادامه، هر بخش از سرعت مجاز در شهر را با جزئیات بررسی می‌کنیم:

حداکثر سرعت مجاز در بزرگراه های درون شهری

بزرگراه‌های درون‌شهری برای ارتباط سریع بین مناطق مهم شهر ساخته شده‌اند. این معابر معمولاً دوطرفه هستند و تقاطع، چراغ قرمز یا میدان دارند. با وجود تردد روان ماشین‌ها در بزرگراه‌ها، باز هم محدودیت سرعت برایشان تعیین شده. حداکثر سرعت در بزرگراه درون شهری برابر با 100 کیلومتر بر ساعت است. بنابراین، اگر در این معابر رانندگی می‌کنید، بیشتر از این سرعت نروید.

سرعت مجاز در آزادراه‌های درون شهری

آزادراه‌ها، نوع دیگری از انواع معابر اصلی درون‌شهری محسوب می‌شوند؛ اما تفاوت‌های مهمی با بزرگراه‌ها دارند. در آزادراه‌ها تقاطع هم‌سطح وجود ندارد و تردد از طریق رَمپ‌ها انجام می‌شود. همچنین، مسیرها با گاردریل محصور شده‌اند و توقف در این مسیرها ممنوع است. در آزادراه‌های درون شهری، باید با سرعت بیشتری نسبت به سایر معابر رانندگی کنید؛ همچنین، باید موارد زیر را در نظر داشته باشید:

• حداکثر سرعت قانونی: 120 کیلومتر بر ساعت
• حداقل سرعت قانونی: 70 کیلومتر بر ساعت

توجه داشته باشید که رانندگی با سرعت کمتر از حداقل تعیین‌شده، تخلف محسوب می‌شود. همچنین، برای اطلاع از سرعت مجاز در آزادراه تهران شمال و قیمت عوارضی آن، مطلب اختصاصی آن را مطالعه کنید!

سرعت مجاز در تونل‌های داخل شهر

تونل‌ها فضاهای بسته‌ای هستند که محدودیت دید و تهویه هوا دارند. همین عوامل باعث می‌شوند که قوانین خاصی برای آن‌ها در نظر گرفته شود. به طور کلی، سرعت قانونی داخل تونل، زیر 70 کیلومتر بر ساعت است. البته همه شهرهای ایران دارای تونل‌های درون‌شهری نیستند؛ اما این موضوع در شهرهای بزرگ از جمله تهران، اهمیت دارد.

در تهران، برای هر تونل، سرعت قانونی متفاوتی تعریف شده است که در جدول زیر مشاهده می‌کنید:

همچنین، توجه داشته باشید که ورود موتورسیکلت و کامیون‌ها به اکثر تونل‌های شهری در تهران ممنوع است.

سرعت مجاز در کوچه‌ها و معابر باریک

کوچه‌ها معمولاً در مناطق مسکونی قرار دارند و عرض آن‌ها کمتر از ۶ متر است. عبور وسایل نقلیه سنگین، کودکان در حال بازی و دید محدود از ویژگی‌های این معابر محسوب می‌شوند. به همین دلیل، سرعت مجاز در مناطق مسکونی مثل کوچه‌ها حداکثر ۳۰ کیلومتر بر ساعت تعیین شده است.

سرعت مجاز در تقاطع‌های درون شهر

تقاطع‌های درون‌شهری، محل برخورد چندین مسیر مختلف هستند و معمولاً خطر بیشتری دارند. به همین دلیل، سرعت مجاز در تقاطع‌ها، حداکثر ۳۰ کیلومتر بر ساعت است. متأسفانه، بسیاری از تصادف‌ها در همین نقاط رخ می‌دهند؛ بنابراین، هنگام عبور از تقاطع، باید هم حق تقدم را رعایت کنید و هم سرعت را کم کنید.

سرعت مجاز در دوربرگردان‌های مختلف

دوربرگردان‌های موجود در محیط شهر، به نوع اصلی تقسیم می‌شوند و عبارت‌اند از:

1. دوربرگردان‌های موجود در مسیرهایی شبیه بزرگراه
2. دوربرگردان‌های خیابانی در داخل شهر

در هر دو حالت، کاهش شدید سرعت در حین رانندگی، ضروری است. حداکثر سرعت مجاز در دوربرگردان، ۳۰ کیلومتر بر ساعت تعیین شده تا احتمال برخورد وسایل نقلیه به حداقل برسد. طبق توصیه پلیس و کارشناسان، با احتیاط کامل و سرعت بسیار کم مثل حرکت لاک‌پشتی وارد دوربرگردان شوید.

سرعت مجاز در میدان‌ها و مسیرهای چرخشی

میدان‌ها به‌خاطر شکل دایره‌ای و مسیر چرخشی خاصشان، به دقت بیشتری در رانندگی نیاز دارند. ورود و خروج هم‌زمان چند خودرو، ریسک تصادف را افزایش می‌دهد. سرعت مجاز در میدان‌ها مشابه سرعت در معابر محلی است و نباید بیشتر از ۳۰ کیلومتر بر ساعت باشد.

سرعت مجاز در اتوبان‌های درون‌شهری

از نظر محدودیت‌های سرعت، دقیقاً همان مقررات آزادراه‌ها برای اتوبان‌های شهری هم اعمال می‌شوند. یعنی اگر در چنین مسیری رانندگی می‌کنید، باید بدانید که:

• حداکثر سرعت قانونی: ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت است.
• حداقل سرعت قانونی: ۷۰ کیلومتر بر ساعت تعیین شده است.

بنابراین، استفاده از واژه «اتوبان» یا «آزادراه» فرقی ندارد؛ مهم این است که از محدوده سرعت قانونی خارج نشوید و حادثه‌آفرین نباشید.

سرعت مجاز در معابر برون‌شهری و بین‌شهری

وقتی از شهر خارج می‌شوید، مسیرهای باز و خلوتی جلوی روی شما قرار می‌گیرند. بسیاری از راننده‌ها در چنین شرایطی وسوسه می‌شوند و پدال گاز را با قدرت بیشتری فشار می‌دهند. در جاده‌های بین‌شهری، سرعت زیاد معمولاً طبیعی‌تر به نظر می‌رسد؛ اما باز هم همه‌چیز باید در چارچوب قانون باشد.

اگر سرعت قانونی رعایت نشود، خطر تصادف بالا می‌رود و جریمه سرعت غیر مجاز هم در انتظار راننده است. در این بخش، به بررسی سرعت مجاز در جاده‌های بین شهری، آزادراه‌ها، بزرگراه‌ها و روستاها می‌پردازیم:

سرعت مجاز در آزادراه‌های برون‌شهری

رانندگی در آزادراه‌ها، مخصوصاً در مسیرهای بین‌شهری، تجربه جذابی است. این مسیرها برای حرکت سریع طراحی شده‌اند؛ اما همچنان قوانین خاص خود را دارند.

در حال حاضر، سرعت‌های قانونی برای خودروهای سواری و وانت عبارت‌اند از:

• حداقل سرعت: ۷۰ کیلومتر بر ساعت
• حداکثر سرعت: ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت

همچنین، خودروهای سنگین مثل کامیون و اتوبوس باید طبق موارد زیر رانندگی کنند:

• حداقل سرعت: ۷۰ کیلومتر بر ساعت
• حداکثر سرعت: ۱۱۰ کیلومتر بر ساعت

نکته مهم: این مسیرها بیشترین محدوده سرعت را دارند؛ اما فقط در صورتی‌ که جاده و خودرو شرایط مساعدی داشته باشند. همیشه یادتان باشد که سرعت غیرمجاز در همین جاده‌ها هم باعث بروز سوانح خطرناک می‌شود.

حداکثر سرعت در بزرگراه‌های خارج از شهر

بزرگراه‌های بیرون شهر هم مثل آزادراه‌ها مسیرهایی برای تردد سریع طراحی شده‌اند؛ اما با کمی تفاوت در قوانین سرعت. اگر راننده خودرو سواری یا وانت هستید، حداکثر سرعت برای شما ۱۱۰ کیلومتر بر ساعت است.

در عوض، خودروهای سنگین، باید با حداکثر سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت به مسیرشان ادامه دهند. تفاوت بزرگراه با آزادراه در نوع دسترسی، تقاطع‌ها و ساختار کلی مسیر است؛ اما قانون سرعت در هر دو باید جدی گرفته شود.

سرعت مجاز در جاده‌های اصلی و فرعی

یکی از رایج‌ترین مسیرهایی که رانندگان از آن عبور می‌کنند، جاده‌های بین‌شهری دوطرفه است. این جاده‌ها گاهی شرایط پیچیده‌تری نسبت به آزادراه یا بزرگراه دارند؛ به این دلیل که رفت‌وبرگشت در یک مسیر انجام می‌شود.

حداکثر سرعت در جاده‌های اصلی، برای خودروهای سبک معمولاً ۹۵ کیلومتر بر ساعت است. این عدد در جاده‌های فرعی یا کم‌عرض‌تر، به ۷۵ کیلومتر بر ساعت کاهش پیدا می‌کند. این تفاوت به‌دلیل نوع مسیر، میزان تابلوها، پیچ‌ها و عرض جاده است. به طور کلی، رعایت سرعت مجاز در جاده دو طرفه می‌تواند جان شما و دیگر رانندگان را نجات دهد.

سرعت مجاز در جاده‌های روستایی

رانندگی در مناطق روستایی، به دلیل عرضِ کم جاده، نبود تابلوهای هشدار و حضور عابران پیاده یا حیوانات، حساس‌تر است. با اینکه سرعت بالا در بعضی از این جاده‌ها اشکال قانونی ندارد، اما شرایط همیشه یکسان نیست. بسته به نوع مسیر، حداکثر سرعت معمولاً بین ۸۰ تا ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت متغیر است.

البته این مقدار، بیشتر برای مسیرهای روستایی آسفالت‌شده و کم‌خطر تعیین می‌شود. در جاده‌های روستایی که امکانات محدود دارند یا پُر از پیچ‌وخم‌اند، باید بیشتر احتیاط کرد.

تفاوت سرعت مجاز در شب و روز

رانندگی در شب با روز فرق دارد؛ به این دلیل که در شب، دید کمتر است و احتمال خطر بیشتر می‌شود. معمولاً تابلوها سرعت مخصوص شب را مشخص می‌کنند و این مقدار 10 کیلومتر کم‌تر از سرعت روز است. مثال:

• حداکثر سرعت قانونی در روز: 95 کیلومتر بر ساعت
• حداکثر سرعت قانونی در شب: 85 کیلومتر بر ساعت

جریمه تخطی از سرعت‌های مجاز

تخطی از سرعت قانونی، یکی از رایج‌ترین تخلفات رانندگی محسوب می‌شود. پلیس راهنمایی و رانندگی برای هر مقدار از تجاوز سرعت، جریمه مشخصی در نظر گرفته است. به طور کلی، لیست جریمه های رانندگی با توجه به مقدار تخلف، نوع جاده و شرایط، متغیر هستند.

در جدول سرعت مجاز زیر، جزئیات کاملی از جریمه‌های مربوط به سرعت برای سال 1404 را مشاهده می‌کنید:

حداقل و حداکثر سرعت مجاز در شرایط خاص

در شرایط خاص مثل ترافیک سنگین، تعمیرات جاده یا شرایط آب‌وهوایی، سرعت تعیین‌شده تغییر می‌کند. در این مواقع، پلیس یا تابلوهای موقت، محدودیت سرعت جدید را در نظر می‌گیرند. مثلاً گاهی ممکن است حداکثر سرعت به ۳۰ یا ۴۰ کیلومتر کاهش پیدا کند. حداقل سرعت هم در این مواقع حذف می‌شود؛ به این دلیل که ایمنی در اولویت قرار دارد.

در این بخش به سرعت قانونی در شرایط خاص آب‌وهوایی می‌پردازیم:

حداقل و حداکثر سرعت مجاز در باران

وقتی باران می‌بارد، سطح جاده لغزنده می‌شود، ترمز دیر عمل می‌کند و دید راننده هم کاهش می‌یابد. به همین دلیل، حداکثر سرعت نسبت به روزهای آفتابی بین 10 تا 20 کیلومتر کاهش پیدا می‌کند. بنابراین، باید سرعتتان را در روزهای بارانی بین 40 تا 50 کیلومتر بر ساعت تنظیم کنید.

حداقل و حداکثر سرعت مجاز در برف

در زمان بارش برف، جاده‌ها لغزنده‌تر از باران هستند و امکان سُر خوردن بیشتر است. اگر جاده یخ‌زده باشد، کنترل خودرو سخت‌تر می‌شود؛ بنابراین نباید بیشتر از 60 کیلومتر بر ساعت رانندگی کرد.

حداقل و حداکثر سرعت مجاز در مه و گرد و غبار

مه یا گرد و خاک باعث کاهش شدید دید می‌شوند. در این شرایط، راننده ممکن است خودرو یا مانع مقابل را دیر ببیند. برای ایمنی بیشتر، حداکثر سرعت قانونی باید به ۳۰ تا ۵۰ کیلومتر بر ساعت کاهش پیدا کند. حداقل سرعت هم به میزان دید راننده بستگی دارد. اگر دید خیلی کم باشد، بهتر است کنار بزنید یا بسیار آهسته حرکت کنید.

نحوه استعلام خلافی خودرو و بررسی جریمه‌ها

خلافی خودرو همان جریمه‌هایی است که به دلایلی مثل سرعت غیرمجاز یا عبور از چراغ قرمز ثبت می‌شوند. اگر این جریمه‌ها را نپردازید، باید منتظر توقیف خودرو، افزایش مبلغ جریمه یا مشکلات قانونی باشید. بنابراین، اگر چندین بار از سرعت قانونی عبور کرده‌اید، خلافی خودرو را استعلام بگیرید و در صورت بدهی، تسویه کنید.

خوشبختانه، قبضینو یکی از سریع‌ترین و ساده‌ترین راه‌حل‌ها را برای استعلام خلافی خودرو طراح کرده است. بنابراین، بدون نیاز به مراجعه حضوری و فقط با چند کلیک، همه جریمه‌های ثبت‌شده برای خودروی را استعلام می‌گیرید.

مراحل استعلام خلافی خودرو در قبضینو عبارت‌اند از:

• مرحله اول؛ وارد سایت یا اپلیکیشن قبضینو شوید.
• مرحله دوم؛ از نوار بالایی، روی گزینه «خودرو و موتور» کلیک کنید.
• مرحله سوم؛ گزینه «خلافی خودرو» را انتخاب کنید.
• مرحله چهارم؛ برای مشاهده نتیجه، پس از وارد کردن شماره پلاک خودرو، روی گزینه سبزرنگ تأیید کلیک کنید.
• مرحله پنجم؛ روش خلافی با جزئیات (نیاز به کد ملی و شماره موبایل) یا خلافی تجمیعی (پرداخت با رمز پویا) را انتخاب کنید.
• مرحله ششم؛ در صورت لزوم، اطلاعات مورد نیاز را وارد کنید و هزینه استعلام (16.170 تومان) را بپردازید.
• مرحله هفتم؛ لیست کامل خلافی‌ها همراه با جزئیات و مبلغ نمایش داده می‌شود.
• مرحله آخر؛ حالا می‌توانید بلافاصله مبلغ مورد نظر را پرداخت کنید.

رانندگی ایمن یا عبور از سرعت مجاز؟ هوشمندانه تصمیم بگیرید!

رانندگی با رعایت سرعت تعیین‌شده، احترام به قانون، به جان خود و دیگران است. شناخت محدودیت‌ها، آگاهی از قوانین و استفاده از سامانه‌هایی مثل قبضینو، رانندگی را لذت‌بخش و بدون دردسر می‌سازد. بنابراین، همیشه با بررسی منظم خلافی و پرداخت به‌موقع، از جریمه‌های سنگین و مشکلات بعدی جلوگیری کنید.