مدارک خودرو : از کارت خودرو تا سند خودرو (برگ سبز خودرو)

گاهی اوقات این سوال پیش می‌آید که آیا امکان خرید و فروش خودرو بدون مدارک خودرو وجود دارد؟ روزانه میلیون‌ها نفر در اینترنت عبارت پرتکرار خرید و فروش خودرو بدون مدارک ماشین را جستجو می‌کنند. این بدان معنا است که یا اطلاعات رانندگان در این زمینه کم است یا هنوز بعد از گذشت چندین سال هیچ جواب شفاف و روشنی در بستر اینترنت وجود ندارد.  از این رو با‌توجه‌به اینکه این روزها شاهد خرید و فروش خودرو به ویژه خودرو دست دوم هستیم؛ تصمیم گرفته‌ایم در این مطلب از وبلاگ قبضینو در رابطه با انواع مدارک خودرو صحبت کنیم. هم‌چنین در ادامه به مدارک ضروری زمان نقل و انتقال خودرو، مدارک لازم برای خرید ماشین دست دوم، مدارک لازم برای فروش خودرو و حتی مدارک خودرو جهت تعویض پلاک نیز اشاره کنیم؛ پس همراه ما باشید. 

مدارک خودرو چیست؟

هر راننده‌ای برای رانندگی در مناطق درون‌شهری و برون‌شهری، خرید و فروش خودرو، تعویض پلاک یا حتی ترخیص خودرو از پارکینگ نیاز به مدارک خودرو دارد. کارت ماشین و سند مالکیت خودرو یکی از مهم‌ترین مدارک وسیله‌ نقلیه‌ای هستند که زمان خرید و فروش خودرو از فروشنده درخواست می‌شود. البته این مدارک تنها در اینجا به کار شما نمی‌آیند؛ بلکه گاهی اوقات افسر پلیس راهنمایی و رانندگی به دلیل تخلفاتی مانند رانندگی با سرعت بیش از حد مجاز به شما دستور توقف می‌دهد؛ در این شرایط هم نیاز است این مدارک را به صورت کامل ارائه کنید. در غیر این صورت به دلیل همراه نداشتن هر یک از مدارک رانندگی، جریمه به شما تعلق خواهد گرفت.

بسیاری از افراد به دنبال راهی هستند تا بتوانند فروش خودرو بدون مدارک خودرو را انجام دهند اما آیا واقعا چنین چیزی ممکن است؟ برای اینکه به جواب این سوال برسید ابتدا نیاز است با انواع مدارک ماشین به صورت کامل آشنا شوید. 

۱. برگ سبز سند وسیله نقلیه‌ شما 

احتمالا مدت زمان کوتاهی از یکی شدن برگ سبز و سند مالکیت خودرو نمی‌گذرد. با این حال بسیاری از افراد این دو مدرک را مثل سابق یکسان نمی‌دانند. سند مالکیت خودرو در واقع سند تک برگی است که برای مالک خودرو صادر می‌شود. بدون ارائه این سند، امکان خرید و فروش و تعویض پلاک وجود ندارد؛ پس خرید خودرو یا فروش ماشین بدون سند قطعی کار غیر قانونی است پس بهتر است این کار را انجام ندهید. شاید این سوال پیش آمده باشد که روی این برگ سبز چه اطلاعاتی درج شده است یا آیا باید همیشه این سند مالکیت خودرو را همراه خود داشته باشیم؟ 

اطلاعات شخصی مالک اصلی خودرو، مشخصات موتور، کد vin وسیله نقلیه و وضعیت رهن خودرو از مواردی هستند که روی برگ سبز درج شده‌اند. در حین رانندگی هم نیاز به همراه داشتن سند مالکیت یا برگ سبز نیست؛ چراکه اگر برگ سببز گم شود باید اقدامات زیادی از سوی شما انجام شود.

۲. کارت خودرو 

هر فردی برای مشخص کردن هویت خود در هر کشوری به یک شناسنامه نیاز دارد. کارت خودرو نیز شناسنامه خودرو است که باید آن را همیشه و همه جا حتی زمان خرید و فروش خودرو نیز همراه خود داشته باشید. اطلاعات درج شده روی کارت خودرو عبارت‌اند از:

• مشخصات مالک خودرو: نام و نام خانوادگی صاحب خودرو، نام پدر، شماره ملی یا کد شناسایی، شناسه vin و شماره پلاک
• مشخصات کارت خودرو: نوع خودرو، سیستم، تیپ، مدل، ظرفیت، تعداد چرخ، رنگ و تعداد سیلندر

شاید این‌طور فکر کنید که مدارک ماشین فقط همین چند مورد است اما در واقع اینطور نیست. حتی زمان رانندگی هم مدارک خودرو به این دو مورد خلاصه نمی‌شود، بلکه افسر راهنمایی و رانندگی مدارک دیگری مانند بیمه شخص ثالث را نیز از شما درخواست می‌کند که باید ارائه کنید.

۳. کارت سوخت

این روزها برای زدن بنزین دولتی به کارت سوخت نیاز دارید. کمتر راننده‌ای است که متوجه اهمیت به‌ سزای کارت سوخت نباشد. اگر به هر دلیلی کارت سوخت خود را گم کرده‌اید باید درخواست صدور مجدد کارت سوخت المثنی را دهید. توجه داشته باشید در این مدت یعنی تا زمان صدور کارت المثنی نیز امکان استفاده از بنزین برای مالک خودرو وجود ندارد. 

۴. بیمه شخص ثالث

خرید و فروش خودرو بدون همراه داشتن بیمه نامه شخص ثالث کار غیر قانونی است. قبل از فروش خودرو به مالک جدید (خریدار)، باید نسبت به تمدید بیمه‌نامه اقدام کنید. در غیر این صورت خریدار جدید می‌تواند بابت این مورد از فروشنده اصلی تخفیف ویژه‌ای دریافت کند؛ چراکه این موضوع برای تمام خریداران از اهمیت زیادی برخوردار است. 

۵. برگه معاینه فنی

امروزه تمام خودروهایی که در شهر تردد دارند باید برگه معاینه فنی خودرو داشته باشند. اگر تاکنون موفق به دریافت برگه معاینه فنی نشده‌اید باید برای گرفتن آن به سامانه سیمفا به نشانی symfa.ir مراجعه کنید. داشتن این برگه برای فروش خودرو الزامی است. در غیر این صورت، مراحل تعویض پلاک یا انجام کار‌های اداری به درستی انجام نمی‌شود. 

مدارک لازم برای خرید و فروش خودرو 

این روزها قیمت خودرو صفر افزایش پیدا کرده است. به همین دلیل بسیاری از افراد توان خرید خودرو نو را ندارند و به خرید خودرو دست دوم روی آورده‌اند. تابه‌حال شده به این مسئله فکر کنید که مدارک مورد نیاز برای خرید ماشین دست دوم چه هستند؟ مدارک لازم برای خرید ماشین صفر چطور؟ و آیا اصلا امکان خرید خودرو بدون مدارک خودرو نیز وجود دارد؟ برای پاسخ به این سوالات نیاز است اول از همه بدانید که این مدارک ماشین چه هستند و بعد در ادامه به توضیح سایر مواردی که تا به اینجا در مورد آن‌ها صحبت نکرده‌ایم؛ می‌پردازیم. 

• مدارک شناسایی
• سند مالکیت خودرو یا برگ سبز
• کارت خودرو 
• وکالت نامه
• برگه کمپانی
• برگه معاینه فنی 
• سند قطعی 
• بیمه شخص ثالث
• برگه عدم خلافی خودرو 
• مفاصا حساب شهرداری
• مدارک احراز سکونت 

مدارک لازم برای فروش خودرو 

برای فروش خودرو فقط نیاز به برگه معاینه فنی، کارت خودرو، سند مالکیت یا برگ سبز، کارت سوخت و بیمه شخص ثالث نیست بلکه با ارائه مدارک دیگر خودرو که زمان فروش خودرو به آن نیاز دارید نیز می‌توانید در یک قدمی فروش خودرو بایستید. در صورت عدم وجود هر یک از مدارک مورد نیاز، باید فکر فروش خودرو را از ذهن خود خارج کنید. 

مدارک شناسایی فروشنده

کارت ملی و شناسنامه نشان‌دهنده مشخصات فروشنده است. پس باید این مدارک شناسایی مهم را پیش از انجام هر معامله‌ای همراه خود داشته باشید. به یاد داشته باشید عبارتی مانند مدارک شناسایی من گم شده یا در حال حاضر نسخه اصلی آن همراه من نیست اما می‌توانم نسخه کپی‌شان را ارائه کنم، برای هیچ شخصی حتی ارگان دولتی مورد قبول نیست. پس اگر این با این شرایط روبرو شده‌اید بهتر است پیش از انجام هر کاری، باید ابتدا منتظر دریافت نسخه المثنی مدارک شناسایی خود باشید. چرا که جهت اطمینان خریدار، مشخصات نوشته شده روی سند مالکیت خودرو و کارت ماشین با مدارک شناسایی تطبیق داده می‌شود. اگر مشکلی وجود نداشته باشد به سراغ انجام مراحل بعد خواهید رفت.

فاکتور فروش

یکی از مدارکی که هنگام فروش خودرو باید همراه خود داشته باشید، برگه کمپانی یا به نوعی صورت حساب فروش است. در این فاکتور مشخصات کامل خرید خودرو از کارخانه مانند مشخصات خریدار، قیمت خودرو، نام شرکت تولید خودرو، شماره موتور و شاسی، رنگ و تمام مشخصات خودرو، درج شده است. در صورت نبود برگه گارانتی، مالک اصلی خودرو باید به نمایندگی مراجعه کنید و درخواست صدور برگه کمپانی را دهد.

تابه‌حال شده عبارت لیزینگ روی برگه کمپانی روبرو شوید؟ این جمله زمانی نوشته می‌شود که سند در گرو (رهن) شرکت باشد. تا زمان تسویه حساب کامل با شرکت خودروساز نمی‌توانید نسبت به فروش خودرو اقدام کنید.

نکته: یکی از سوالات متداول کاربران این است که برگه کمپانی خودرو به چه شکلی است؟ برای مشاهده تصویر برگه کمپانی نگاهی به عکس زیر بیندازید.

برگه عدم خلافی خودرو

پیش از اینکه اقدام به فروش خودرو کنید باید تمام خلافی خودرو را پرداخت کنید تا مبلغ جرایم رانندگی خودروی شما صفر شود. ارائه برگه عدم خلافی باید از سمت فروشنده انجام شود، اما متاسفانه گاهی اوقات دیده می‌شود که خریدار این مبلغ را زمان تعویض پلاک پرداخت می‌کند. در حالی که حتی توافقی بین خریدار و فروشنده انجام نشده است. روش‌های زیادی مانند مراجعه به پلیس + ۱۰ یا برنامه‌های موبایلی وجود دارند که می‌توانید برای پرداخت خلافی خودرو از آن‌ها استفاده کنید. اگر می‌خواهید در لحظه تمام خلافی خودرو را با یک رمز پویا پرداخت کنید و نیاز نباشد ساعت‌ها در انتظار ارسال پیامک مجزا برای هر خلافی خودرو باشید یا در صف‌های طولانی منتظر بمانید، می‌توانید از برنامه موبایلی قبضینو استفاده کنید. هم‌چنین نکته حائز اهمیت این است که در قبضینو، امکان پرداخت و تسویه آنی نیز وجود دارد و نیازی نیست چند روزی صبر کنید تا مبلغ خلافی خودرو صفر شود. 

تسویه عوارض سالیانه خودرو

تمام خودرو‌هایی که در سطح شهر تردد دارند باید عوارض سالیانه خودرو را به صورت کامل پرداخت کنند. البته این مبلغ برای تمام خودرو‌های تولید ایران و برند‌های خارجی یکسان نیست. تا همین چند وقت قبل تنها ماشین‌های باری و تاکسی‌ها باید مالیات خودرو را پرداخت می‌کردند اما امروزه خبرهای زیادی در خصوص پرداخت مالیات برای فروش خودرو منتشر شده است و به نظر می‌رسد این روزها پرداخت مالیات برای سایر خودروها نیز اجباری شود. تا پایان سال فرصت است فروشنده خودرو عوارض شهرداری را پرداخت کند. در غیر این صورت برای فروش خودرو به مشکل بر خواهند خورد.

ارائه وکالت‌نامه تام 

در بسیاری از مواقع مشخصات نوشته شده روی سند مالکیت خودرو یا کارت ماشین با مشخصات فروشنده یکسان نیست. این بدان معنا است که مالک خودرو شخص حاضر در مراکز تعویض پلاک یا خرید و فروش خودرو نیست. در این شرایط نیاز است از فروشنده درخواست کنید تا وکالت‌نامه تام محضری خود را ارائه کند. تنها کسی که می‌تواند زمان خرید و فروش خودرو حضور داشته باشد؛ شخصی است که وکالت تام محضری را داشته باشد. در غیر این صورت بهتر است به شخصی که مالک خودرو نیست و وکالت‌نامه ندارد، اطمینان نکنید.

مدارک احراز محل سکونت

یکی دیگر از مدارک مهم که زمان تعویض پلاک باید ارائه کنید، مدرک احراز محل سکونت است. البته این مدارک نیاز نیست از سوی فروشنده ارائه شود. آیا می‌دانید این مدارک ضروری و مورد نیاز چه هستند؟ در ادامه اشاره کوتاهی به این موضوع می‌کنیم.

• اگر مالک خانه هستید باید سند مالکیت خانه را همراه با یکی از قبوض برق، آب یا گاز که آدرس مالک خودرو در آن درج شده، ارائه کنید. 
• اگر سند خانه به نام خودتان نیست باید این سند اجاره نامه یا خانه خود را همراه با سند ازدواج خود و همسرتان ارائه کنید.
• مستاجران باید سند اجاره خانه که دارای کد رهگیری و تاییدیه سازمان املاک است، ارائه کنند. 
• در غیر این صورت اگر خانه به نام والدینتان است باید سند ملک یا اجاره را با نام یکی از والدین خود ارائه کنید.
• افرادی که شغل آزاد و غیر اداری دارند باید جواز کسب‌و‌کار خود را همراه با یکی از قبوض آب، برق یا گاز داشته باشند.
• این شرایط برای کارمندان دولت متفاوت است. این افراد باید معرفی‌نامه از محل خدمت خود را ارائه کنند. البته باید آدرس محل سکونت توسط سازمان تایید شود.
• گواهی اشتغال به تحصیل فرزندان با محل سکونت والدین را باید داشته باشید. البته ارائه این گواهی بدون تایید آموزش و پروش بی‌فایده است.

البته برای احراز سکونت اینترنتی نیز می‌توانید به سامانه سخا به نشانی sakha.epolice.ir مراجعه کنید. در این شرایط نیازی به مراجعه حضوری به دفاتر پلیس + ۱۰ یا مراکز تعویض پلاک نیست. 

برگه گارانتی

گاهی اوقات از زمان خرید خودرو مدت زمان زیادی نمی‌گذرد. در این شرایط اگر اعتبار برگه گارانتی مانده باشد باید فروشنده آن را به مالک جدید خودرو تحویل دهد.

برای اینکه بتوانید بدون دغدغه اقدام به خرید خودرو دست دوم کنید باید مدارک بالا را به صورت کامل از مالک قبلی خودرو تحویل بگیرید. در غیر این صورت بهتر است از انجام معامله خودداری کنید چون به دردسر‌های بعد از آن نمی‌ارزد.

مدارک خودرو مورد نیاز برای خرید ماشین دست دوم 

کاری به این نداریم که خرید خودرو دست دوم کار درستی است یا نه؟ اما نکته مهم اینجاست برای خرید خودرو دست دوم نیاز است مدارک زیر را به صورت کامل ارائه کنید. 

• کارت خودرو 
• اصل سند مالکیت خودرو 
• برگه معاینه فنی
• مفاصا حساب شهرداری
• بیمه خودرو 

حتما از خرید خودرو‌های دست دومی که در رهن شرکت هستند یا به صورت وکالتی به فروش می‌رسند، خودداری کنید. برخی از افراد سوء استفاده‌ گر اقدام به فروش خودرویی می‌کنند که قبلا شماره پلاک را به فرد دیگری فروخته‌اند. این داستان می‌تواند مشکلات زیادی را برای شما و سایر افراد ایجاد کند. پس بهتر است خودرو با قیمت پایین‌تر اما با مدارک ناقص‌تر را از شخصی خریداری نکنید.

در صورت مفقودی کارت خودرو باید چه کاری انجام دهیم؟

معمولاً بعد از خرید خودرو، کارت خودرو همراه با سند مالکیت برای مالک خودر صادر و ارسال می‌شود. اما گاهی اوقات به دلایل مختلف مانند غفلت راننده، مدارک ماشین گم می‌شود. در این زمان باید برای دریافت مجدد کارت ماشین المثنی، مدارکی مانند گواهی عدم خلافی، اصل سند فروش کارخانه، مدارک احراز هویت، مدارک شناسایی مالک، سند مالکیت و بیمه‌ نامه را آماده کنید و سپس به یکی از مراکز تعویض پلاک مراجعه کنید. در نهایت مراحل دریافت کارت المثنی خودرو به شرح زیر است.

• در قدم اول نیاز است مالک خودرو یا نماینده حقوقی وی به همراه شناسنامه و مدارکی مانند سند مالکیت خودرو به مرکز تعویض پلاک مراجعه کند.
• سپس باید آگهی مفقودی کارت خودرو را در روزنامه کثیرالانتشار قرار دهید و البته باید از نشر این آگهی حداقل ۱۰ روز گذشته باشد.
• پیش از ارائه رسید عدم خلافی خودرو فرم را تکمیل کنید.
• با ارائه مدارک و پرداخت هزینه صدور کارت المثنی می‌توانید منتظر صدور کارت المثنی بمانید.

برای پیگیری کارت المثنی خودرو نیز می‌توانید از روش‌های مختلفی مانند شماره‌گیری کد USSD و تماس با تلفن اداره پست استفاده کنید.

نکته: معمولا مدت زمان صدور کارت المثنی کمتر از یک ماه است، اما در برخی از مواقع این مدت زمان به دلیل مشکلاتی مانند چاپ کارت و تحویل نگرفتن آن طولانی‌ می‌شود. در نتیجه کارت ماشین به موقع به دست شما نمی‌رسد.

چطور از آخرین وضعیت مدارک خودرو مطلع شویم؟

اگر جز کسانی هستید که خودرو صفر یا دست دوم خریداری کردید یا بعد از درخواست صدور دوباره مدارک خودرو با این سوال روبرو شده‌اید که چرا تا همین حالا کارت سند مالکیت یا کارت خودرو ارسال نشده است. احتمالا شما هم مثل ۹۰ درصد کاربران دیگر از آخرین وضعیت مدارک ماشین اطلاعی ندارید. برای پیگیری کارت خودرو و اطلاع از آخرین وضعیت کارت خودرو یا سند مالکیت خودرو خود می‌توانید از سرویس پیگیری مدارک خودرو قبضینو استفاده کنید. 

استعلام وضعیت مدارک خودرو با شماره پلاک

پیگیری مدارک ماشین به روشی سریع و آسان همیشه دغدغه بیشتر افراد بوده است. بر خلاف روش‌های دیگر، نتیجه سرویس پیگیری مدارک خودرو با شماره پلاک به‌روز است یعنی شما می‌توانید متوجه این موضوع شوید که در حال حاضر مدارک خودرو در چه وضعیتی قرار دارند؛ آیا به پست ارسال شده‌اند یا هنوز صادر نشده‌اند؟ هم‌چنین این امکان برای شما وجود دارد که بتوانید به اطلاعاتی مانند بارکد پستی، وضعیت کارت خودرو، تاریخ چاپ کارت، وضعیت سند و تاریخ چاپ سند دسترسی پیدا کنید. برای استعلام مدارک خودرو از سایت قبضینو نیاز است مراحل زیر را با دقت فراوان انجام دهید. 

• ابتدا باید وارد سایت قبضینو به نشانی https://ghabzino.com شوید. 
• بعد از باز شدن صفحه روی سه خط گوشه سمت راست کلیک کنید و گزینه مدارک خودرو را انتخاب کنید. 
• در صفحه جدید باید شماره پلاک خودرو خود را از سمت چپ وارد کنید. 
• برای مشاهده کارت خودرو کد ملی و شماره موبایل مالک خودرو را وارد کنید. 

• بعد از کلیک روی گزینه مشاهده وضعیت مدارک خودرو باید قوانین و مقررات را مطالعه کنید و سپس شارژ خود را برای مشاهده نتیجه استعلام افزایش دهید.
• بعد از افزایش اعتبار صفحه جدیدی برای شما باز می‌شود. در این صفحه جزئیاتی از آخرین وضعیت مدارک خودرو مانند بارکد پستی و تاریخ چاپ سند قابل مشاهده است.

توجه داشته باشید اگر مدارک خودرو به پست تحویل داده شده باشد باید برای رهگیری و پیگیری مدارک خودرو از پست به سامانه رهگیری مرسولات پستی به نشانی tracking.post.ir مراجعه کنید. سپس برای مشاهده کارت خودرو در اداره پست به بارکد پستی کارت خودرو نیاز دارید. 

نکته: اگر پیش از این از سرویس پیگیری سند خودرو و کارت ماشین استفاده کرده‌اید و حالا می‌خواهید نتیجه استعلام را مشاهده کنید. باید این خبر خوشحال‌کننده را به شما بدهیم که برای مشاهده نتیجه پیگیری کارت خودرو نیاز به پرداخت هزینه نیست. بلکه می‌توانید از بخش استعلام خدمات پلیس به نتایج استعلامات قبلی خود دسترسی پیدا کنید. اما نباید فراموش کنید که به‌روزترین نتیجه قابل مشاهده نیست و صرفا تاریخچه استعلام شما در این قسمت ذخیره می‌شود.

نکته: اگر خودرو خود را تازه خریداری کرده باشید احتمالا برایتان این سوال پیش آمده است که مدارک خودرو صفر چند روزه به دست ما می‌رسد؟ ۴۵ تا ۶۵ روز کاری طول می‌کشد تا مدارک به دست شما برسد. اما اگر در یطی مدت بسته به دست شما نرسد یعنی یا خانه نبودید یا مامور پست نشانی محل سکونت شما را پیدا نکرده و بسته را به پست برگردانده است.در این شرایط باید برای تحویل آن به اداره پست مراجعه کنید.

نتیجه‌گیری

اگر شما هم مثل من با این سوال روبرو شده‌ بودید که مدارک ماشین چه هستند و زمان خرید و فروش خودرو دست دوم باید چه مدارکی را همراه خود داشته باشیم. یعنی این مطلب دقیقا مناسب شخص شما است. هم‌چنین دیگر نیاز نیست برای پیگیری سند خودرو و دیگر مدارک خودرو از اداره‌ای به اداره دیگر مراجعه کنید. بلکه تنها کافی است به اینترنت و شماره پلاک خود دسترسی داشته باشید تا بتوانید در کوتاه‌ترین زمان از آخرین وضعیت مدارک خودرو مطلع شوید. امیدواریم به کمک این مطلب به پاسخ تمام سوالات خود رسیده باشید.